Informeer je goed voor je een woning bouwt of koopt.
Dat kan bijvoorbeeld op de websites Wonen Vlaanderen of Wonen in Brussel.
Je gaat beter al eens langs bij de notaris voor je een verkoopovereenkomst sluit. Hij informeert je over de waarde van het goed, de bijkomende kosten, de overeenkomst zelf en het contract van de hypotheeklening. Voor het afsluiten van zo'n lening moet je verplicht een akte laten opstellen door de notaris. Eventueel kun je bepaalde eigendomsbepalingen opnemen in een huwelijks- of samenlevingscontract. Neem een kijkje op de website www.notaris.be
Wanneer je een woning koopt, bouwt of verbouwt, moet je heel wat administratieve zaken regelen. Ook financieel moet je rekening houden met bijkomende kosten: naast de verkoopprijs betaal je belastingen en je moet een lening aangaan. De website hoeveelkostmijnhuis.be biedt een goed overzicht van het totaalplaatje.
Een woning kopen kan ook betekenen: een appartement kopen. Je bent dan niet enkel eigenaar van je appartement, maar ook mede-eigenaar van het volledige gebouw. Dat brengt zijn eigen uitdagingen met zich mee. Je leest er meer over in de Praktische gids voor mede-eigenaars.
Om een bestaande woning te kopen, moet je eerst een paar zaken controleren. Heeft de woning de nodige stedenbouwkundige vergunningen? Ligt de woning in overstromingsgebied? Is er een onteigeningsplan voor de woning? Is er een verkavelingsvergunning? Heerst er een recht van voorkoop op de woning? Is de woning een beschermd monument of ligt het in een beschermd stadsgezicht? Is de woning opgenomen in de lijst van ongeschikte en onbewoonbare woningen? Bestaat er een bodemsaneringsattest voor de woning? De nodige inlichtingen verkrijg je bij de bevoegde dienst van de gemeente.
Voor het opstellen van de bouwplannen moet je zeker nagaan wat de stedenbouwkundige voorschriften zijn en of je mag bouwen op die plaats. Een stedenbouwkundig attest van de gemeente geeft hierover duidelijkheid.
Voor elke bouw of verbouwing waarvoor een bouwvergunning nodig is, moet je verplicht beroep doen op een architect. Hij kan ook helpen bij het samenstellen van het dossier voor de stedenbouwkundige vergunning en de verkavelingsaanvraag. De Nationale Raad van de Orde van Architecten geeft je informatie.
Je kunt kiezen voor een algemene aannemer of afzonderlijke vaklui die elkaar opvolgen bij de werken. Een algemene aannemer is duurder, maar biedt ook meer bescherming. Een contract met een algemene aannemer moet verplicht een aantal elementen bevatten: de prijs, de betalingsmodaliteiten gespreid over de werken, de termijn van de werken en de schadevergoeding indien de werken vertraging oplopen. Erkende aannemers zijn geregistreerd bij de FOD Financiën. Om van bepaalde voordelen te kunnen genieten, moet je aannemer geregistreerd zijn. Een algemene aannemer vind je bij de Federatie van algemene bouwaannemers. Een vakman in de bouwsector vind je bij de Vlaamse Confederatie Bouw.
Na een bouw of verbouwing moet je het kadaster op de hoogte brengen binnen de 30 dagen na ingebruikname of voltooiing van de werken. Het kadaster stelt een kadastraal inkomen vast of herziet het vorige kadastraal inkomen.
Op je woning betaal je een aantal belastingen:
Voor het financieren van je woning zul je waarschijnlijk een hypothecaire lening moeten aangaan. De financieringsinstelling neemt een hypotheek op de woning, zodat ze het recht heeft de woning te verkopen wanneer je niet afbetaalt. Vaak vraagt de bank bijkomend een schuldsaldoverzekering af te sluiten. De verzekeringsmaatschappij betaalt de lening dan volledig terug als je overlijdt voordat alles afbetaald werd.
Denk goed na voor je een lening afsluit: je moet er zeker van zijn dat je het maandelijkse bedrag elke maand kunt betalen, ook als je situatie verandert.
De hoogte van de rentevoet hangt af van de economische situatie, de instelling en de grootte van het geleende bedrag. Vergelijk vooraf de verschillende leningmaatschappijen goed! Sommige zijn voordeliger naargelang je beroep, gezinssituatie of inkomen. Onderhandelen over de rentevoet is aan te raden. Voor de definitieve goedkeuring van het contract, kun je de voorwaarden nog eens overlopen met de notaris. Hij kan meer uitleg geven over de gevolgen van bepaalde aspecten.
Om de lening af te sluiten, moet je trouwens altijd langsgaan bij de notaris. Hij is verantwoordelijk voor de inschrijving bij het hypotheekkantoor. Hiervoor betaal je nog eens 0,3% van de totale som.
De hele procedure van het verzamelen van informatie, het onderhandelen, de definitieve goedkeuring en het inschrijven bij het hypotheekkantoor kan lang duren. Informeer daarom vooraf goed wanneer alles rond kan zijn vooraleer met de koper een tijdstip af te spreken waarop de koopsom overhandigd wordt.
Meestal loopt een lening over een periode van 10, 15 of 20 jaar. Steeds meer mensen sluiten echter een lening af voor 30 jaar. Nadeel van deze keuze is dat het langer duurt voor een aanzienlijk deel van de lening betaald is. Dit kan problemen geven wanneer je het huis opnieuw probeert te verkopen of als de relatie niet standhoudt. Bij een scheiding wordt de opbrengst van de woning immers gebruikt om de lening terug te betalen. Als één van de partners de woning overneemt, moet die registratierechten betalen en de lening alleen afbetalen. Eventueel moet een nieuwe lening afgesloten worden om het deel van de woning dat eigendom is van de andere partner te kunnen betalen.