Voor kinderen betekent een echtscheiding een moeilijke periode in het leven. Klik hier voor meer informatie over diensten die je kind kunnen ondersteunen. Indien je meer wil lezen over de noden en belangen van kinderen bij een scheiding, kan deze publicatie je op weg helpen.
Ouders moeten overeenkomen over de verblijfsregeling en het onderhoudsgeld. Soms verloopt die regeling moeilijk en doen zich problemen voor. Bij ouders die uit elkaar gaan na wettelijk of feitelijk samenwonen, zijn er nog een paar verschillen.
Bij een echtscheiding ga je als partners uit elkaar, maar blijf je nog steeds ouder van de kinderen uit die relatie. Het kind heeft recht op contact met zijn moeder en zijn vader. Daarom is het belangrijk een goede verblijfsregeling uit te werken.
Als je als ouders tot een gezamenlijk voorstel komt, zal de rechter dit goedkeuren. Als ouder ben je immers het best geplaatst om te oordelen wat het beste is voor je kind. Om samen een akkoord te bereiken, kun je hulp vragen bij een bemiddelaar.
Indien je als ouders onderling niet akkoord bent met de verblijfsregeling, komt de zaak voor de familierechtbank. De rechter moet dan de voorkeur geven aan een gelijkmatig verdeelde huisvesting van de kinderen.
Dit betekent dat het kind evenveel tijd doorbrengt bij de vader als bij de moeder. Dit hoeft niet een week-weekregeling te zijn. Dit kan ook bijvoorbeeld elk een deel van de week. Bij de 'nest-zorgformule' blijven de kinderen in de gezinswoning wonen en wisselen de ouders elke week van verblijfplaats. Zelfs een dag-dagregeling kan lukken: de ene dag haal jij de kinderen af van school en breng jij ze de volgende ochtend terug naar school, waarna de andere ouder hetzelfde doet. Op die manier zien de kinderen de ouders elke dag. Het is lastig voor de kinderen om telkens te verhuizen, maar ze vinden het contact met hun ouders waardevol.
Als je niet akkoord gaat met de gelijkmatig verdeelde huisvesting en vindt dat het beter is voor het kind om op één hoofdadres te verblijven, moet je dat voorstel zelf beargumenteren.
Als de rechter oordeelt dat de gelijkmatig verdeelde huisvesting niet de meest passende oplossing is, kan hij beslissen om een ongelijk verdeeld verblijf vast te leggen. Deze beslissing moet hij uitgebreid motiveren.
Je kunt onderling een regeling uitwerken i.v.m. de kosten van de kinderen na een scheiding. Daarbij hou je rekening met de verblijfsregeling (hoe worden de kosten geregeld als het kind bij jou of bij de andere ouder verblijft?) en uitzonderlijke kosten. Je kunt een bedrag als onderhoudsgeld afspreken: dan betaalt de ene ouder aan de andere ouder een bedrag voor het levensonderhoud van het kind. Je beslist onderling de manier en het tijdstip van betalen, de al of niet indexatie van het bedrag, de aanpassing aan de leeftijd van het kind en de duur van de verplichting.
Zowel de verblijfsregeling als het onderhoudsgeld kunnen herzien worden door de familierechtbank in het belang van het kind.
Als je als ouders geen onderling akkoord hebt over het onderhoudsgeld, bepaalt de rechter het bedrag op basis van het inkomen van de ouders, de kosten van het kind, de verblijfsregeling en de kinderbijslag. Het onderhoudsgeld wordt automatisch geïndexeerd.
Heb je als ouder, grootouder of kind vragen over de verblijfsregeling of onderhoudsgeld, dan kun je je richten tot een juridische dienst of tot deze diensten:
Belangenverdediging van Gescheiden Mannen en hun Kinderen (BGMK)
GOUDI – Gescheiden Ouders Dienstebetoon Door Informatie
Onderhoudsgeld online: tool van de Scheidingsconsulenten en de Gezinsbond
Zijn er problemen met het naleven van de verblijfsregeling, het recht op persoonlijk contact, het onderhoudsgeld of de alimentatie, kun je beroep doen op een bemiddelaar. De praktijk leert dat juridische stappen niet meteen leiden tot een resultaat waar iedereen tevreden mee is.
De familierechtbank beveelt een nieuw onderzoek of probeert te verzoenen, voor hij een nieuwe beslissing neemt. Hij kan een dwangsom uitspreken voor de ouder die het recht op persoonlijk contact verhindert.
Bij een ernstig conflict, kan hij ouders of grootouders doorverwijzen naar een bezoekruimte van een CAW (gratis nummer: 0800/13.500) Een bezoekruimte maakt contact mogelijk, maar gaat verder dan dat; een hulpverlener begeleidt het proces om opnieuw een omgangsregeling uit te werken die haalbaar is voor iedereen en die nieuwe conflicten moet vermijden.
Vrijwillig gebruik maken van een bezoekruimte is ook mogelijk, niet enkel op vraag van de familierechtbank.
Bij problemen met de alimentatie, kun je je richten tot de Dienst Alimentatievorderingen (DAVO) (0800/12302). Als je als onderhoudsgerechtigde nog recht hebt op onderhoudsgeld dat minimum twee keer in een periode van één jaar niet betaald is, geeft deze dienst een voorschot op het onderhoudsgeld. De dienst vordert de betaling terug van degene die het onderhoudsgeld moet betalen.
In uitzonderlijke gevallen komt het voor dat één ouder een kind ontvoert naar het buitenland. De ouder keert terug naar het land van herkomst, volgt een nieuwe partner of gaat bij familie of vrienden wonen om te ontsnappen aan zijn of haar problemen in België. Het kind moet plots vertrekken uit zijn bekende omgeving en moet het contact met de andere ouder verbreken. Bij een internationale kinderontvoering, kun je het Federaal Aanspreekpunt Internationale Kinderontvoering contacteren op het nummer 02/ 542 6700. Child Focus ondersteunt ouders die vrezen voor een ontvoering of het meemaken. Je kunt er een ontvoering melden op het nummer 116000.
Na een periode van wettelijk of feitelijk samenwonen ben je niet verplicht om uw afspraken op papier te zetten. Heb je echter kinderen, dan is het aan te raden samen een ouderschapsovereenkomst op te stellen. Indien je ervoor kiest om deze te laten bekrachtigen door de familierechtbank, dan is deze afdwingbaar. Je bent dan wel verplicht te verschijnen voor de familierechtbank, ongeacht hoe lang jullie al uit elkaar zijn of apart wonen.
