In een pleeggezin worden kinderen of volwassenen opgevangen die door een ernstig probleem niet in het eigen gezin of zelfstandig kunnen wonen. De opvangperiode varieert van kort tot meerdere jaren. In de meeste gevallen is pleegzorg de eerste te overwegen optie wanneer het eigen gezin of het eigen netwerk niet meer voor het kind of de zorgbehoevende volwassene kan zorgen.
Op 1 januari 2014 trad het decreet Pleegzorg in werking. Dat zorgde voor een volledig nieuw pleegzorglandschap in Vlaanderen. Het belang van het pleegkind of de pleeggast staat nu centraal. Pleeggast wil zeggen: een volwassene met een handicap of een psychiatrische problematiek die in een pleeg- of gastgezin wordt opgevangen.
Daarnaast staat Jongerenwelzijn nu als enige agentschap in voor de organisatie van de pleegzorg in Vlaanderen. Er is ook nog maar één dienst voor pleegzorg per provincie en die moet alle vier vormen van pleegzorg aanbieden.
Ondersteunende pleegzorg
Hier gaat het om een kortstondig verblijf in een pleeggezin om het gezin van oorsprong tijdelijk uit de nood te helpen, al dan niet bij een acute crisis. In dat geval spreekt men ook over crisispleegzorg. Ondersteunende pleegzorg kan ook toegepast worden indien de vaste verblijfplaats van het pleegkind of de pleeggast een voorziening is, zoals een opvangcentrum of een tehuis. Het pleegkind of de pleeggast keert altijd nog terug naar zijn gezin van oorsprong of zijn voorziening.
Pleegzorg is bedoeld om kinderen, jongeren en gezinnen bij te staan in moeilijke en soms hartverscheurende periodes in hun leven. Daarom zijn de meeste vormen van pleegzorg niet rechtstreeks toegankelijk: de toewijzing hiervoor gebeurt door de jeugdrechter of de intersectorale toegangspoort.
Ondersteunende pleegzorg voor pleegkinderen, behandelingspleegzorg, en alle pleegzorg voor volwassen zijn wel rechtstreeks toegankelijk. Dat wil zeggen dat de dienst voor pleegzorg zelf kan beslissen over de inzet van dit aanbod.
Vang je een pleegkind op, dan heb je recht op 6 verlofdagen per jaar om praktische zaken te regelen, zoals voor de rechtbank verschijnen, sociale diensten te bezoeken of de relaties met de biologische familie te onderhouden. Elke ouder heeft recht op het verlof, met een maximum van 6 dagen voor het gezin. Je krijgt een bijdrage van de RVA voor de afwezigheid op je werk.
Gastgezinnen die volwassenen met een beperking of psychiatrische problematiek opvangen in hun gezin krijgen hiervoor een vergoeding. Deze wordt opgedeeld in een dagvergoeding en een maandvergoeding. Tot slot kunnen gastgezinnen ook bijzondere kosten terugbetaald krijgen voor speciale medische of specifieke behandelingen.
Andere rechten kan je nalezen op de website van Pleegzorg Vlaanderen.
Wil je zelf een pleegkind in je gezin opnemen? Dan kan je je hier kandidaat stellen. Of wil je graag gastgezin worden voor een volwassenen met een handicap of een psychiatrische problematiek? Dat kan je hier aanvragen.